لورکا گفته بود: «دریا نیز می‌میرد.» همین هم شد و آلن دلون بازیگر بزرگ تاریخ سینما چندی پیش جهان فانی را ترک گفت. رفتن دلون تکان‌دهنده بود و غیرقابل‌باور. انگار قبول کرده بودیم زیباییِ قدسی‌اش می‌تواند مرگ را هم به زانو درآورد. اما هرچه باشد، ما که بارها مرگش را از پس دریچۀ سینما دیده بودیم، چه مرگ‌هایی از نوع فیزیکی و چه نابودیِ چیزی در روح و جان و خاموشی آتش درون.
سینمای ایران از ابتدای تولد با زندگی میانه‌ای نداشت، برای همین بود که تا سالیان دراز از مرگ در آن خبری نبود یا اگر هم بود ماهیتی استعاری نداشت و صرفاً به مرگی زیستی محدود می‌شد. از سوی دیگر، مفهوم «مرگ قهرمان»، به یک معنا، تا اواخر دهۀ چهل ـ به‌جز مواردی معدود ـ اصلاً قابل‌ردیابی نبود. همیشه یک سوی این ترکیب از میانه غائب بود، یا قهرمانی در کار نبود و یا مرگ قهرمان. در این میان، شاید تنها استثنا مرگ ناصر ملک‌مطیعی در فیلم ولگرد (مهدی رئیس‌فیروز، ۱۳۳۱) بود که با شلیک گلولۀ پاسبانان شهربانی در خیابان‌های تهران اتفاق افتاد و پیشگویی تلخی‌هایی بود که قرار بود یک سال بعد و در جریان کودتای ۲۸ مرداد رخ دهد.
این نوشتار به بررسی عکس‌های مستندی که مهدی سحابی در دوران انقلاب اسلامی ثبت کرده، با موضوعیت عکاسی از دیوارنگاره‌های انقلاب می‌پردازد و همچنین گریزی تطبیقی به نقاشی‌های او در دهۀ هشتاد با محوریت همین موضوع نیز خواهد زد. مهدی سحابی در دوران انقلاب اسلامی، روزنامه‌نگار سرویس خارجی روزنامۀ کیهان بود. او به‌واسطۀ حرفه و البته علاقه‌اش در آن روزها تصاویر بسیاری را در خیابان‌ها ثبت نموده که از حیث بررسی تاریخ اجتماعی ایران بسیار اهمیت دارد.
مرگ سویۀ مطلق و انکارناپذیر زندگی است. قطعی‌ترین پدیدۀ زندگی هر جاندار و نقطۀ مقابل حیات در چرخۀ پرتکرار هستی است، الگوی همیشگیِ درام نیز در قصهگویی متکی بر ساختار ارسطویی و همان تبعیت از الگوی زندگی است: آغاز، میانه و پایان.
مرگ واژه‌ای است که نه‌تنها یک رخداد درد‌آور و فراقی ابدی پنداشته می‌شود، بلکه یک بازتاب عینی از گذر زمان است. ترس انسان از مرگ را می‌توان برگرفته از فهم گذر زمان در ناخودآگاهش دانست. انسانی که در خود توان ستیز با مرگ و گذر زمان را نمی‌بیند و از دیگر سو، سعی در مقابله با زوال، مرگ و گذر زمان را دارد. این‌گونه است که دست به خلق قهرمانان و اساطیری می‌زند که ستیزه‌جو و جنگاورند و برای جاودانگی می‌جنگند. قهرمان اساطیری که به‌دست یک هنرمند یا یک ادیب خلق شده، نمادی است از جاودانگی که با مرگ و نماد‌های آن در ستیزی بی‌پایان است، حتی در آن هنگام که قهرمان حاضر در اثر هنری یا ادبی، مغلوب گشته و به خون خویش می‌نشیند.
مقاله پیشِ‌رو نگاهی است روانکاوانه به مفهوم مرگ قهرمان. در آغاز باید به این نکته اشاره کرد که در ادبیات روانکاوی، وقتی صحبت تز قهرمان است همچون هر مفهوم دیگر جایگاه قهرمان مطرح است، نه قهرمان به مثابۀ فردی که این جایگاه را تصاحب کرده است. مفهوم مرگ از مهم‌ترین دوقطبی‌ها و منفیت‌ها در روانکاوی است؛ به این معنا که مانند بسیاری از واژه‌های غیرعینی، مرگ و زندگی نیز معنای متضادشان را در کنه خود دارند و چه‌بسا در جای هم نیز عمل و معنا می‌یابند. مقالۀ فوق به بررسی دو مسیر مجزا ولی مرتبط و در امتداد هم می‌پردازد.
طبل مجله‌ای فرهنگی و هنری است که با هدف بررسی رابطۀ هنر و تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران فعالیت می‌کند. تحلیل و بازخوانی آن‌چه امروز ما را ساخته و ما را ما کرده.طبل با همکاری و همفکری همه‌ٔ آن‌هایی ساخته می‌شود که دغدغه‌ٔ هویت فرهنگی دارند و فکر می‌کنند باید این گذشته‌ٔ نزدیک را کاوید تا امروز را بیشتر شناخت. طبل در هر چند شماره روی یک سوژه‌ٔ مشخص که بر حیات فرهنگی اجتماعی ایران تاثیر داشته، متمرکز می‌شود و سعی می‌کند سندی برای فرداها باشد، حافظه‌ای تاریخی و قابل ارجاع.