در لحظۀ میخکوب شدن در برابر اثر و کلنجار رفتن با اضطراب، هراس و کنجکاوی حاصل از نامأنوس بودن آن تجربه‌ای را درک می‌کنیم که علی‌رغم ناخوشایندی‌اش، کماکان ما را مسحور خود می‌سازد و حقیقتی را بر ما تلنگر می‌زند که امکان چشم بر هم ‌نهادن را از ما می‌رباید. این یکی از برجسته‌ترین دقایق تجربه‌ای است که آن را والا می‌نامیم. با آنکه دچار احساسی ناخوشایند شده‌ایم یا حداقل وجه ناخوشایند، بخش پررنگی از تجربۀ ما را تشکیل می‌دهد، اما به سوی آنچه در برابر ماست کشیده می‌شویم و با هر گامی که به عقب برمی‌داریم، کشش و تعلق‌خاطر ما فزونی می‌گیرد. اگر تجربۀ امر زیبا تماماً با چشم‌نوازی، خوشایندی و مسرت‌بخشی همراه است، تجربۀ امر والا دوگانه‌ای‌ درهم‌تنیده از رنج و لذت را پیش روی ما می‌گذارد و آنچنان بخش قابل‌توجهی از تجربۀ هنری جهان اکنونِ ما را از آن خود ساخته است که فهم بسیاری از این آثار بدون آگاهی از وجوه معنایی و امکانات نهفته در امر والا ممکن نخواهد بود.