شماره 1 مجله

آوازۀ سال‌های سرد

مهسا طهرانی
; سردبیر میهمان

هنر و اجتماع رابطۀ تنگاتنگی با هم دارند. بستر شکل‌گیری هنر همان زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و سیاست‌گذاری‌های فرهنگی یک جامعه است. هنر تفنن و مفر جامعه نیست، اگرچه به ظاهر تلاش مستقلی داشته اما به طور حتم از شرایطی که در آن خلق می‌شود تأثیر می‌پذیرد.
آنچه در دوره‌های تاریخ هنر دیده می‌شود بازتاب تبلیغات روشمند و یا شرایط اجتماعی دورانش است. هنر ایران نیز – به ویژه در دوران معاصر- به دلیل شرایط ناپایدار اجتماعی شاهد تغییرات فراوان و ناپیوستگی دائم است. ازهمین رو مطالعه تطبیقی تاریخ سیاسی-اجتماعی سرزمینمان، در کنار تحولات تاریخ هنرش، لازم و راه گشاست.
مجلۀ طبل درهفت شمارۀ پیش رو تلاش دارد، با بررسی «جنگ سرد و تأثیر آن بر فرهنگ و هنر ایران»، ریشه‌ها و دستاوردهای بخشی از تاریخ و فرهنگ معاصر ایرانی را با نگاه به بستر نقش‌آفرینی سیاسی-فرهنگیِ دو ابرقدرت شرق و غرب و کنش‌هایشان نمایان سازد.
نیمهٔ دوم دههٔ ۲۰ خورشیدی و جنگ فرهنگی در ایران، که با فعالیت انجمن‌های فرهنگی آمریکا و شوروی صورت رسمی می‌یابد، به‌عنوان مبداء تاریخی این بررسی درنظر گرفته شده و تأثیر ابزارهایی مانند حمایت‌های مالی و برگزاری برنامه‌های فرهنگی، آموزشی، ورزشی و بهداشتی بر استقبال روشنفکران از بنیادهای فکری شرق و غرب مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نخستین فصل از مجلۀ طبل به ردپای موضوع جنگ سرد درهنرهای تجسمی، ادبیات، سینما، تئاتر، موسیقی و سبک زندگی خواهد پرداخت؛ موضوعاتی که دو قطب جنگ سرد در آنها از هنر به عنوان وسیله‌ای برای مشروعیت‌بخشی به نگاه خود استفاده کردند؛ مسیری که هرچند به طور رسمی تا اوایل انقلاب اسلامی ادامه پیدا کرد، ولی ردپای نامرئی آن همچنان حضور دارد.