بایگانی روابط فرهنگی
بخش نخست
در شهریور ۱۳۲۰، حملۀ قوای متفقین به ایران زمینه‌ساز استعفای رضاشاه و جانشینی محمدرضاشاه پهلوی شد. قوای متفقین، هم‌زمان با حضور نظامی، دست‌به‌کار راه‌اندازی انجمن‌هایی تحت‌عنوان انجمن روابط فرهنگی شدند. دولت ایالات متحدۀ آمریکا در سال ۱۳۰۴ انجمن روابط فرهنگی ایران و آمریکا را تأسیس کرده بود، اما این انجمن فعالیت خاصی نداشت تا اینکه در اواخر ۱۳۲۱ فعالیت خود را آغاز کرد. دولت بریتانیا نیز در تیر ۱۳۲۲ به‌طور رسمی انجمن فرهنگی ایران و انگلیس را افتتاح کرد، هرچند که پیش‌تر نیز به‌طور غیررسمی فعالیت می‌کردند.
بخش نخست
پیشینۀ انجمن ایران و آمریکا به سال ۱۳۰۴ باز می‌گردد. در اردیبهشت این سال، پروفسور آرتور پوپ۱ آمریکایی، رئیس بخش صنایع خاور نزدیک در مؤسسۀ صنایع ظریفۀ (هنر) شیکاگو، به ایران آمد و به‌عنوان مشاور افتخاری هنرهای ایرانی به استخدام دولت ایران درآمد.۲ در جلسه‌ای در ۲ اردیبهشت ۱۳۰۴ / ۲۲ آوریل ۱۹۲۵ که با حضور حدود شصت نفر از اعضای هیئت‌دولت و رجال سیاسی از جمله رضاخان سردار سپه (رئیس‌الوزرا)، حسین علاء (سفیر پیشین ایران در ایالات متحده و مؤسس «انجمن ایران» در آن کشور)، محمدعلی فروغی ذکاءالملک (وزیر دارایی)، عبدالحسین تیمورتاش (وزیر فواید عامه)، حسین پیرنیا مؤتمن‌الملک (رئیس مجلس شورای ملی)، حسن مستوفی مستوفی‌الممالک، حسن پیرنیا مشیرالدوله، حسن اسفندیاری محتشم‌السلطنه، سیدحسن تقی‌زاده، علی‌اکبر داور، مرتضی‌قلی‌خان بیات و نیز والس مری (کاردار سفارت آمریکا)، دکتر میلسپو (مدیر کل دارایی ایران)، دکتر جردن (رئیس کالج آمریکایی تهران) و دکتر بویس، معاون وی، در تالار بزرگ خانۀ جعفرقلی‌خان سرداراسعد بختیاری، وزیر پست و تلگراف، برگزار شد، پوپ سخنرانی مفصلی دربارۀ هنر ایرانی ایراد کرد که بعدها تحت عنوان «صنایع ایران در گذشته و آینده» منتشر شد.