واژهٔ قهرمان در زبان فارسی پیشینه‌ای کهن دارد. این واژه معانی‌‌ای چون کاراندیش، فرمانروا، وکیل خرج و، در گسترش معنایی، دلاور و پهلوان را نیز شامل شده است.^۱ واژگان پهلوان و دلاور نیز کهن‌اند و امروزه در معیارهای زورخانه‌ای و کشتی‌های آیینی در برخی از مناطق ایران، نظیر مازندران، به‌کار می‌روند. این پهلوانان و کشتی‌گیرانِ عرصهٔ میهنی و گاه جهانی همواره به گوهر جوانمردی، راستی و انسان‌مداری آراسته بوده‌اند و در ذهن و عین مردم جایگاهی ویژه یافته‌اند. پوریای ولی و جهان‌پهلوان غلامرضا تختی از این‌ گونه‌اند. این زمان، ورزشکاران شاخص رشته‌های گوناگون ورزشی را هم قهرمان خطاب می‌کنند. در فرهنگ مردم، پهلوان و پهلوانی جایگاهی خاص دارد، که خود مبحثی است مفصل و پرداختن به آن مجالی دیگر می‌طلبد.